لیر ترکیه: معرفی، تاریخچه، نوسانات و معاملات

نکته ای که در سالهای اخیر درباره لیر ترکیه مورد توجه بوده است سقوط ارزش و نوسانات این ارز است. نوسانات ارزش لیر ترکیه در برابر دلار آمریکا و دیگر ارزهای خارجی، تاثیرات چشم‌گیری بر اقتصاد داخلی ترکیه و روابط تجاری این کشور با جهان داشته است. این مقاله به معرفی واحد پول ترکیه و بررسی تاریخچه آن پرداخته ایم. همچنین نکاتی را درباره نوسانات و معاملات این ارز توضیح داده ایم. با ما همراه باشید. 

تعریف و ساختار لیر ترکیه

لیره ترکیه یا لیر ترکیه که با کد ایزو  TRY شناخته میشود واحد پول رسمی کشور ترکیه و جمهوری ترک قبرس شمالی است. هر لیر معادل صد کروش (kuruş) می‌باشد و نماد آن ₺ است.
 چاپ اسکناس و ضرب سکه بر عهده بانک مرکزی جمهوری ترکیه است و واحدهای رایج شامل اسکناس‌های 5، 10، 20، 50، 100و 200 لیره ای هستند.

تاریخچه لیر ترکیه 

لیر ترکیه در سال 1923، با تأسیس جمهوری ترکیه، به عنوان واحد پول رسمی کشور معرفی شد. این واحد پولی در طی دهه‌ها دچار تغییرات و بازنگری‌های متعددی شد. برای آشنایی بیشتر با لیر ترکیه بد نیست نگاهی به تاریخچه این ارز بیندازیم.

دوران عثمانی

تاریخچه لیر ترکیه از "لیره عثمانی" در 5 ژانویه 1843که به دستور سلطان عبدالمجید معرفی شده است. پیش از آن واحد پول سکه‌ عثمانی به نام "لیره زرد" مشهور بود که در دوره پیشاسکناس مورد استفاده بود.

جمهوری ترکیه و لیر نو

جمهوری ترکیه در سال 1923تاسیس شد و پس از آن لیره عثمانی با "لیره ترکیه (Türk lirası)" جایگزین شد و اسکناسهای جدید از سال 1927 به بازار آمدند؛ روی اولین اسکناس‌های یک لیره ای تصویر مصطفی کمال آتاترک وجود داشت. 

برنامه اصلاحی 2005

به دلیل تورم ساختاری بالا در دهه های پایانی قرن بیستم، ارزش لیر تا حوالی هر دلار 1350000 لیره سقوط کرد. در سال 2005، دولت ترکیه شش صفر از واحد پول حذف کرد و لیر جدید جایگزین لیر قدیمی شد.

در واقع اولین دوره‌ اصلاحات اساسی در سال 2005 اتفاق افتاد، زمانی که دولت ترکیه 6 صفر از ارزش لیر را حذف کرد تا از تورم شدید و کاهش ارزش پول ملی جلوگیری کند. 

نوسانات لیر ترکیه و تاثیر آن بر اقتصاد این کشور

 نوسانات قیمت لیر ترکیه تحت تأثیر عوامل داخلی و خارجی قرار دارد. از مهم ‌ترین عوامل داخلی می‌توان به سیاست‌های پولی و مالی دولت، نرخ بهره بانک های ترکیه و تورم اشاره کرد. در سطح خارجی، نرخ برابری دلار آمریکا و وضعیت اقتصادی جهانی بر ارزش لیر تاثیرگذار هستند.

نوسانات ارزش لیر تاثیرات گسترده‌ای بر اقتصاد ترکیه داشته است. از یک سو، کاهش ارزش لیر منجر به افزایش هزینه‌های واردات و افزایش نرخ تورم شده است. از سوی دیگر، صادرات ترکیه به دلیل ارزان‌تر شدن کالاهای داخلی در بازارهای جهانی، افزایش یافته است.

علاوه بر این موارد، نوسانات شدید لیر باعث افزایش نگرانی‌های سرمایه‌گذاران خارجی و کاهش سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در این کشور شده است.

در ادامه به برخی از مهم ترین عوامل موثر بر نوسانات لیر پرداخته ایم.

• سیاست‌های پولی بانک مرکزی ترکیه: بانک مرکزی ترکیه هر از گاهی نرخ بهره سیاستی را تغییر میدهد تا تورم را کنترل کند. کاهش نرخ بهره به افزایش عرضه پول و تضعیف ارزش لیر منجر میشود و برعکس آن هم صادق است.
• تورم و تراز تجارت خارجی: تورم بالا در ترکیه، به دلیل عوامل ساختاری مثل کسری بودجه و افزایش نقدینگی، باعث کاهش ارزش لیره شده است. از سوی دیگر، مازاد یا کسری تراز تجارت خارجی—به ‌ویژه در واردات انرژی— نقش مهمی در قدرت خرید و نرخ برابری لیره دارد.
• عوامل سیاسی–اقتصادی: تحولات سیاسی داخلی (انتخابات، تغییر کابینه) و روابط خارجی (تنش‌های ژئوپولیتیکی، توافقات تجاری با اتحادیه اروپا و روسیه) همواره بر اعتماد سرمایه گذاران و در نتیجه نرخ لیره تاثیر گذار است.

📉در نمودار زیر نوسانات ارزش لیر ترکیه در 10 سال گذشته را مشاهده میکنید.

راهکارهای مقابله با نوسانات لیر 

دولت ترکیه در مواجهه با نوسانات ارزش لیر، اقداماتی همچون افزایش نرخ بهره بانکی، تزریق ارز به بازار و مذاکره با شرکای تجاری بین‌ المللی را به‌کار گرفته است. با این حال، برای ایجاد ثبات بیشتر، نیاز به اصلاحات ساختاری اقتصادی و تقویت اعتماد عمومی به نظام پولی کشور وجود دارد.

اگر شما در کشور ترکیه ساکن هستید و یا کسب و کاری در این کشور دارید میتوانید با خرید دلار یا خرید تتر با لیر، ارزش سرمایه های خود را در برابر نوسانات واحد ارزی ترکیه حفظ کنید. با استفاده از خدمات ایزی دکس میتوانید با حواله بانکی و یا به صورت نقدی و حضوری لیر خود را تحویل دهید و در ازای آن تتر، دلار و هر ارز دیگری را دریافت نمایید.  

لیر ترکیه را کجا خرید و فروش کنیم؟

اگر برای مسافرت به ترکیه میروید و یا قصد تجارت در این کشور را دارید پیدا کردن صرافی برای خرید لیر ترکیه با بهترین نرخ ممکن است کمی چالش بر انگیز باشد. شما میتوانید با مراجعه به سایت ایزی دکس که یک پلتفرم آنلاین برای تبادل ارزهای فیات و دیجیتال است، به صرافی های معتبر در ترکیه و سراسر دنیا متصل شوید و نرخ های آنها را مقایسه کنید. خدمات خرید و فروش در پلتفرم ایزی دکس هم به صورت آنلاین، هم به صورت حواله بانکی و هم به صورت حضوری و نقدی ارائه می شود.