در گذر زمان، طلا همواره مثل یک سپر در برابر نوسانات اقتصادی عمل کرده و جایگاه خود را بهعنوان دارایی محبوب و قابلاعتماد حفظ کرده است. افراد میتوانند به شکلهای گوناگون در طلا سرمایهگذاری کنند؛ از خرید فیزیکی گرفته تا نسخههای دیجیتال و حتی صندوقهای سرمایهگذاری مبتنی بر طلا. میان انواع طلاهای فیزیکی، طلای آب شده توجه ویژهای را به خود جلب کرده است؛ چون هم خلوص بالایی دارد و هم خرید و فروشش بهنسبت سادهتر است. در این مطلب قرار است دقیقتر بررسی کنیم طلای آبشده چه مزایا و معایبی دارد، عیار آن چگونه تعیین میشود، قیمتش بر چه اساسی محاسبه میگردد و چه نکاتی را باید هنگام خرید در نظر گرفت تا با خیال راحت وارد این بازار شوید.
طلای آب شده، طلایی است که از ذوب جواهرات قدیمی، طلاهای شکسته یا ضایعات طلا به دست میآید و به صورت شمش، ورق یا قالبهای ساده درمیآید.
برخلاف طلای زینتی که اجرت ساخت، مالیات بر ارزش افزوده و هزینههای جانبی دارد، طلای آب شده خام و بدون هیچ هزینه اضافی عرضه میشود. به همین دلیل بسیاری از افرادی که قصد سرمایه گذاری و کسب سود از بازار طلا را دارند، این شکل از دارایی را استفاده میکنند.
طلای آبشده هیچ محدودیت خاصی در ظاهر و اندازه ندارد. هر کارگاه بنا به نیاز، آن را در قالبهای مختلف تولید میکند؛ قطعات کوچک مکعبی شکل رایجترین فرم هستند، هرچند گاهی شکلهای عجیبوغریبتری هم به چشم میخورد.
خیلی از طلاسازها ترجیح میدهند طلای ذوبشده را بهصورت مفتول تحویل بگیرند. این مدل کاربردی اجازه میدهد دقیقاً همان مقدار طلایی را که برای ساخت یک قطعه لازم است ببرند و بقیه را بدون آسیبدیدگی و تغییر نگه دارند. حملونقل مفتول نیز سادهتر است، چون جمعوجورتر بوده و راحت در گاوصندوق، کیف یا حتی لابهلای اسناد قرار میگیرد.
داستان تولید طلای آبشده معمولا از ذوب جواهرات کارکرده و قطعات فرسوده آغاز میشود. از آنجا که بیشتر مصنوعات طلا در ایران با عیار ۱۸ (معادل ۷۵۰ از ۱۰۰۰) ساخته میشوند، نتیجه ذوب هم معمولا طلای با همین عیار است؛ البته بسته به ترکیب اولیه ممکن است مقدار عیار اندکی بالاتر یا پایینتر باشد.
اگر هدف افزایش خلوص باشد، هنگام ذوب شمشها، پلاکها یا حتی سکههای ۲۲ عیار را به ترکیب اضافه میکنند. برای کاهش عیار نیز فلزاتی مثل نقره و مس در فرآیند وارد میشوند تا ترکیب دقیقاً مطابق نیاز بازار یا سفارش خریدار تنظیم شود.
این انعطافپذیری در شکل، کاربرد و عیار، طلای آبشده را به گزینهای محبوب برای طلاسازان و سرمایهگذاران تبدیل کرده است؛ طلایی که بنا به سلیقه و هدف، دوباره به شکل دلخواه زندگی تازهای پیدا میکند.

گاهی ترکیب طلای آبشده دقیقا همان چیزی نیست که انتظار داریم. چون از ذوبکردن جواهرات قدیمی، سکهها، و حتی فلزات کمکی بهدست میآید، عیار آن میتواند کمی تغییر کند. همین جاست که پرسش مهمی سر بلند میکند: چطور بفهمیم عیار واقعی طلای آب شده چیست؟
برای تعیین عیار طلای آب شده، مقدار بسیار کوچکی (کمتر از نیمگرم) را با یک قیچی مخصوص جدا میکنند و به مرکز ریگیری میفرستند. ریگیری همان آزمایشگاه تعیین عیار است؛ جایی که با روشهای دقیق و علمی، درصد خلوص طلا مشخص میشود.
بعد از پایان کار، قطعه تستشده داخل پاکت مهر و موم شدهای قرار میگیرد و به صاحب آن تحویل داده میشود. روی پاکت و رسید مربوطه شمارهای درج میشود که همان شناسنامه کوچک آن قطعه محسوب میگردد. همین شماره همراه با انگ مخصوص روی طلای آبشده حک میشود تا قابل پیگیری و اعتماد باشد. معمولا نام مرکز ریگیری نیز کنار انگ درج میشود تا قابل استناد و پیگیری باشد.
عیار و وزن طلای آب شده را روی قطعه آن نیز مینویسند. یک خط افقی میکشند؛ بالای آن وزن قطعه به گرم قرار میگیرد و پایین همان خط عیار نوشته میشود.
برای وزننویسی عدد را تا سه رقم اعشار ثبت میکنند و معمولاً رقم سوم عدد «۰» است. این اطلاعات روی یک برچسب مخصوص ثبت و روی شمش یا قطعه آبشده چسبانده میشود. وقتی فروشنده یا مسئول دفتر، سند خرید و فروش را ثبت میکند، همین برچسب تضمین میکند که وزن و عیار همان است که باید باشد.

در واقع، طلای آب شده برای کسانی که به دنبال سرمایهگذاری ساده و کمریسک هستند، ایدهآل است.
برای تصمیمگیری درست، باید تعادل بین مزایا و معایب را بسنجید. به همین دلیل در جدول زیر معایب خرید طلای آب شده را در کنار مزایا آن قرار داده ایم تا بتوانید بهتر تصمیم گیری کنید.
|
مزایا |
معایب |
|
قیمت مناسب: بدون اجرت و مالیات، ارزانتر از سکه یا طلای نو (تا ۱۰-۲۰% صرفهجویی). |
ریسک تقلب: ممکن است ناخالصی (مانند مس یا نقره) داشته باشد، به ویژه در بازار سنتی. |
|
قابلیت خرید جزئی: حتی با بودجه کم (از ۱ گرم) قابل دسترسی. |
تشخیص عیار سخت: نیاز به ابزارهای حرفهای مانند دستگاه آنالیزور عیار؛ برای افراد عادی چالشبرانگیز. |
|
نقدشوندگی سریع: فروش آسانتر از جواهرات دست دوم. |
عدم جذابیت ظاهری: برای استفاده زینتی مناسب نیست و فقط برای سرمایهگذاری است. |
|
حفظ ارزش بلندمدت: در ۲۰۲۵، با افزایش قیمت جهانی طلا (به دلیل تنشهای ژئوپلیتیک)، بازدهی بالایی داشته است. |
نوسانات کوتاهمدت: ممکن است در چند هفته اول افت کند، پس برای سرمایهگذاری کوتاهمدت مناسب نیست. |
قیمت هر گرم طلای آب شده از فرمول زیر به دست می آید:
قیمت نهایی = (قیمت هر گرم طلای ۲۴ عیار × وزن × عیار/۱۰۰۰)
برای طلای آبشده معمولا اجرت ساخت وجود ندارد چون قرار نیست به شکل زیورآلات هنرنمایی کند. این نکته بزرگترین مزیت خرید آن به شمار میرود. گاهی فقط کارمزد معامله در نظر گرفته میشود که درصدی اندک است و بسته به فروشنده متفاوت خواهد بود.
گاهی قیمت طلای آبشده دقیقا همان چیزی نیست که باید باشد. بازار طلا مثل یک ترازوست؛ وقتی کفه عرضه و تقاضا برابر نباشد، اختلافی بین قیمت واقعی و قیمت معاملهشده ایجاد میشود که به آن حباب میگوییم. این اختلاف کاملا موقتی است و ممکن است خیلی زود از بین برود و قیمت به حالت تعادلی خودش بازگردد.
پس اگر قیمت بازار بالاتر یا پایینتر از ارزش ذاتی طلا باشد، محاسبه حباب به شما کمک میکند بفهمید معاملهتان سودمند است یا نه. زمانی که قیمتها در تعادل هستند، دیگر نیازی به این محاسبه نیست.
در بازار دو نوع حباب قیمتی برای طلا آب شده دیده میشود:
حباب مثبت: قیمت معاملهشده بیشتر از قیمت واقعی است.
حباب منفی: قیمت معاملهشده کمتر از قیمت واقعی است.
در عمل بیشتر وقتها با حباب مثبت روبهرو میشویم، چون افزایش تقاضا یا هیجانات بازار قیمت را بالاتر میبرد.
روش محاسبه حباب طلای آبشده تفاوت زیادی با محاسبه قیمت آبشده در فرمول بالا ندارد، فقط یک نکته مهم دارد:
طلای آبشده معمولا عیار ۹۰۰ مبنای ارزیابی قرار میگیرد.
نتیجه = مقدار حباب طلای آب شده است.
اگر عدد بهدستآمده مثبت باشد یعنی دارید گرانتر از ارزش واقعی میخرید. اگر منفی باشد یعنی خریدتان ممکن است فرصت خوبی باشد.
بازار طلای آبشده سه مدل معروف معامله دارد که هرکدام قوانین و ریسکهای خودش را دارد:
سادهترین و رایجترین روش
در همان لحظه، پول پرداخت میشود و طلا تحویل گرفته میشود. معامله تمام است.
مزایا:
عیب: شاید نیاز باشد تمام پول همان لحظه مهیا باشد
این مدل کمی هیجان دارد!
طلا امروز معامله میشود، اما تسویهحساب فردا انجام میگیرد. یعنی قیمتِ فردا حرف آخر را میزند.
کاربرد: برای کسانی که روی نوسان قیمت کوتاهمدت شرط میبندند.
مزایا:
ریسک: اگر قیمت برخلاف پیشبینی بالا یا پایین برود، ضرر هم واقعی میشود
نوعی معامله توافقی. فروشنده و خریدار قیمت و شرایط تحویل را بهصورت مشروط تعیین میکنند. مثلا: اگر قیمت تا فردا به فلان عدد رسید، معامله انجام شود.
این مدل اغلب برای حرفهایهاست چون:
|
نوع معامله |
زمان پرداخت |
زمان تحویل |
میزان ریسک |
مناسب چه کسانی؟ |
|
نقدی |
همان لحظه |
همان لحظه |
کم |
خریداران معمولی |
|
فردایی |
فردا |
معمولا فردا |
متوسط تا زیاد |
نوسانگیرها |
|
شرطی |
بسته به توافق |
بسته به توافق |
زیاد |
حرفهایها و معاملهگران باتجربه |
خرید طلای آب شده میتواند آنلاین یا حضوری باشد، اما برای امنیت، خرید آنلاین از پلتفرمهای معتبر توصیه میشود. در ادامه، گامهای عملی را بررسی میکنیم:
۱. آمادهسازی قبل از خرید
بودجه و هدف را مشخص کنید: برای حفظ ارزش (بلندمدت) یا سود سریع (فردایی/شنبهای)؟
قیمت را استعلام کنید: از سایتهای رسمی مانند اتحادیه طلا و جواهر یا اپهای آنلاین استفاده کنید.
۲. انتخاب فروشنده معتبر
حضوری: از بازارهای بزرگ یا طلافروشیهای دارای مجوز اتحادیه. حتماً کد انگ طلا (شماره سریال) و فاکتور رسمی بگیرید.
آنلاین: پلتفرمهای معتبر دارای مجوز. از سایتهای ناشناخته اجتناب کنید؛ نماد اعتماد الکترونیکی (اینماد) و مجوز نظام صنفی را چک کنید.
۳. فرآیند خرید
ثبت سفارش: وزن دلخواه را انتخاب کنید و پرداخت را انجام دهید.
در خرید حضوری، وزن و عیار را با ترازوی دیجیتال چک کنید و از کد انگ در سامانه اتحادیه استعلام بگیرید.
این لیست کوتاه و کاربردی به شما کمک میکند قبل از خرید، تصمیمی مطمئن بگیرید:
همچنین بخوانید: پیش بینی قیمت طلا در سال 2026
طلای فیزیکی همواره یکی از ابزارهای مطمئن برای حفظ ارزش سرمایه محسوب میشود، اما سرمایهگذاری در طلای آبشده با چالشها و ریسکهای خاصی همراه است. از جمله این ریسکها میتوان به احتمال تقلب در عیار، نیاز به نگهداری امن، خطر سرقت، و مسائل مربوط به احراز اصالت و صدور فاکتور اشاره کرد. این عوامل میتوانند فرآیند سرمایهگذاری را برای افراد کمتجربه دشوار و پرهزینه کنند.
در چنین شرایطی، طلای دیجیتال بهعنوان جایگزینی مناسب مطرح میشود. طلای دیجیتال، نماینده مالکیت بر طلای واقعی است که در محیطی امن و دیجیتال نگهداری میشود. مزایای این روش عبارتاند از:
طلای دیجیتال در بسیاری از پلتفرمها به شکلهای مختلف عرضه میشود و یکی از استانداردترین و معتبرترین آنها پکس گلد (PAXG) است. این توکن دیجیتال بهصورت یک دارایی بلاکچینی عرضه میشود که پشتوانه آن طلای واقعی با خلوص بالا (۹۹٫۹۹٪) است و هر توکن نماینده یک اونس تروا طلاست.
ایزی دکس امکان سرمایه گذاری در طلای دیجیتال را در قالب ارز پکس گلد فراهم کرده است. با استفاده از این پلتفرم میتوانید به راحتی PAXG را خرید و فروش کنید. دارایی خود را به صورت دیجیتال نگهداری کنید و در صورت تمایل، هر زمانی که خواستند آن را بفروشند و تبدیل کنند.
این روش، امکان ورود به بازار طلا را بدون دغدغههای نگهداری، اصالت و تقلب فراهم میکند و برای سرمایهگذاران خرد و حرفهای یک گزینه مطمئن و کارآمد است.
آخرین اخبار و اطلاعیه ها را در این بخش بخوانید.
آموزش های مربوط به سیستم های پرداخت بین المللی را در این بخش مطالعه کنید.
در این بخش میتوانید به آموزش های جامع استفاده از خدمات ایزی دکس دسترسی داشته باشید.
دسترسی به محتوای آموزشی گام به گام و تصویری در این بخش امکان پذیر است.
در این بخش میتوانید در رابطه با امور مالی و اقتصادی در ترکیه اطلاعات کاملی کسب کنید.
در این بخش میتوانید در رابطه با امور مالی و اقتصادی در امارات اطلاعات کاملی کسب کنید.
مقالات و راهنماییهای تخصصی درباره طلا؛ از مبانی اولیه تا نکات پیشرفته برای سرمایهگذاری و شناخت بازار طلا.
